Emergency teacher program
Nadat de leerlingen van de Senior High Schools in Ghana (vergelijkbaar met havo-atheneum in Nederland) hun eindexamen hebben gedaan, zijn ze ruim een jaar vrij. Dit wordt veroorzaakt door het feit dat ze zich pas voor een vervolgopleiding kunnen aanmelden als ze een uitslag hebben en die krijgen ze pas rond december – januari. Vervolgens zullen ze een halfjaar moeten wachten eer de universiteit start in augustus. Veel leerlingen zoeken baantjes voor dat "verloren" jaar, maar er is niet zoveel werk. De keus valt meestal tussen de ouders helpen op de boerderij of proberen betaald les te geven. Er zijn wel veel JHS-scholen (Junior High School, leerlingen van 12 tot 15 jaar) zonder leraar, maar die kunnen niet altijd een student vinden die daar les wil geven, noch kunnen zij de student in kwestie betalen. Dit is een probleem dat feitelijk dient opgelost te worden door het ministerie van onderwijs en ze zijn er mee bezig.
Aangezien ze dit echter al jaren zijn en de meeste JHS-scholen nog steeds leraren missen proberen wij een structuur te vinden waarin de SHS-school probeert leerlingen te leveren aan de omliggende JHS-scholen.
Hoe werkt het?
De leraren op de SHS school selecteren geschikte leerlingen en proberen ze voor te bereiden op het lesgeven. We willen voor de 19 JHS-scholen in de regio rondom Nandom SHS, leerlingen die nu in hun examenjaar zitten gaan opleiden om het volgende jaar les te gaan geven op deze JHS-scholen. Een halfopgeleide leraar is natuurlijk geen ideale oplossing, maar geeft wel 1200 leerlingen een leraar en een inkomen aan 19 studenten en dat voor maar 10.000 euro. Het voorstel wordt gesteund door de leraren en leerlingen van Nandom SHS, alsmede door het lokale ministerie van onderwijs.
Zowel de nieuwe docenten, de oude docenten als de leerlingen van de betreffende scholen zijn erg enthousiast. De jongens geven goede lessen en zijn erg gemotiveerd. We proberen dit zo te houden door met een lager salaris te beginnen en een maand goed lesgeven te belonen met een loonsverhoging. Ze werken dus ergens naartoe. Daarnaast proberen wij de nieuwe docenten te plaatsen in dorpen waar zij familie hebben wonen. Zo hebben zij geen extra onkosten aan voedsel en onderdak.
De risico's
De enige kink in de kabel van het emergency teacher project is de toezegging van de overheid dat scholen (en dus ouders) niet meer mee mogen betalen aan het onderwijs. Om de scholen betrokken te houden hebben wij geëist dat zij de nieuwe docenten een kleine vergoeding geven (ongeveer 10 euro per maand, indien niet mogelijk konden zij hiervoor kwijtschelding vragen). Dit voorkomt dat de nieuwe docenten als schoolmeubilair worden behandeld. De school moet de ouders namelijk uitleggen waarom ze extra schoolgeld betalen (10 cent per ouder per leerling per maand!!). De overheid vindt het flauwekul dat ouders moeten betalen voor onderwijs en heeft dit verboden. Het feit dat de overheid zelf echter niet voor voldoende leraren op de rurale scholen kan zorgen, houdt ons al jaren in een gevoelige impasse. Het kost ons niet veel moeite om die 10 euro middels de stichting te betalen, dit haalt echter de verantwoordelijkheid bij alle andere betrokken partners weg. De afgelopen jaren hebben we enkele leerlingen op scholen geplaatst die wel waren bereid waren (minimaal € 10,- per maand) mee te betalen aan de vergoeding van de emergency teachers. Voorlopig zijn meer dan genoeg scholen en ouders bereid mee te betalen.
We hopen dat de overheid in binnenkort in staat zal zijn voldoende docenten te vinden voor de JHS-scholen in Ghana. Tot die tijd zullen wij met het emergency teachers programma doorgaan.
Het geeft alleen maar winnaars: leerlingen krijgen een leraar en de oud-leerlingen krijgen een baan en doen onderwijservaring op. Voor het komende schooljaar wordt wederom ingezet op 15 docenten.